จุดผ่านแดน (Checkpoint) หมายถึง ช่องทางที่เปิดระหว่างประเทศไทยกับประเทศเพื่อนบ้านที่มีพรมแดนติดต่อกัน
-จุดผ่านแดนถาวร (Border Checkpoint) หมายถึง ช่องทางเข้า - ออก ที่รัฐบาลทั้งสอง
ประเทศเปิดเพื่ออนุญาตให้ประชาชนทั้งสองประเทศ นักท่องเที่ยวและยานพาหนะ สามารถ
สัญจรไป-มา เพื่อการค้า การท่องเที่ยวและอื่นๆ มีการดำเนินการเรื่องพิธีการตรวจคนเข้าเมือง
และพิธีการศุลกากร ตามกฎหมายของทั้งสองประเทศ โดยคำนึงถึงความพร้อมในด้านต่างๆ
ของทั้งสองประเทศโดยในส่วนของประเทศไทยต้องได้รับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรี และ
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย
-จุดผ่อนปรนเพื่อการค้า (Checkpoint for Border Trade) หมายถึง ช่องทางที่รัฐบาลไทย
เปิดเพื่อช่วยเหลือประเทศเพื่อนบ้านในด้านมนุษยธรมและส่งเสริมความสัมพันธ์ของประชาชน
ในระดับท้องถิ่น โดยการผ่อนปรนให้มีการค้าขายสินค้าอุปโภค - บริโภคที่จำเป็น ทั้งนี้ เพื่อผล
ทางด้านจิตวิทยา จุดผ่อนปรนทางการค้า ถือเป็นการเปิดฝ่ายเดียว โดยคณะอนุกรรมการ
พิจารณาการเปิดจุดผ่านแดน มอบหมายให้กระทรวงมหาดไทยพิจารณาความเหมาะสม
ในทางปฏิบัติ จังกวัดจะเสนอขอเปิดจุดผ่อนปรนทางการค้ามายังกระทวงมหาดไทย เมื่อ
รัฐมนตรีว่าการกระทวงมหาดไทยให้ความเห็นชอบและมอบให้จังหวัดจัดทำประกาศเปิดจุด
ผ่อนปรนเพื่อการค้า โดยจะกำหนดรายละเอียดต่างๆที่เกี่ยวกับบริเวณจุดผ่อนปรน มาตรการ
การควบคุมดูแลการผ่านเข้า - ออกจุดผ่อนปรนของประชาชนจากประเทศเพื่อนบ้าน ตลอดจน
สินค้าบางประเภทที่ไม่อนุญาตให้ค้าขาย ณ จุดผ่อนปรนทางการค้า